Rechtbank: avondklok per direct opheffen vs. Kabinet: behouden

De voorzieningenrechter in Den Haag heeft vandaag de vorderingen van Stichting Viruswaarheid.nl om de avondklok in Nederland buiten werking te stellen toegewezen. De Staat moet de avondklok laten vervallen.

De avondklok moet per direct worden opgeheven.

Voor het invoeren van de avondklok is gebruik gemaakt van een bijzondere wet, de Wet buitengewone bevoegdheden burgerlijk gezag (Wbbbg). Die wet biedt het kabinet de mogelijkheid om in zeer spoedeisende en buitengewone omstandigheden een avondklok in te stellen, zonder dat daarvoor eerst een wetgevingstraject, waarbij de Eerste en Tweede Kamer vooraf worden betrokken, moet worden doorlopen. De voorzieningenrechter heeft geoordeeld dat bij de invoering van de avondklok geen sprake was van de bijzondere spoedeisendheid die nodig is om gebruik te kunnen maken van de Wbbbg. Dit blijkt uit het feit dat vóór de invoering van de avondklok al vaker over de mogelijkheid van een avondklok was gesproken.

De Wbbbg is dus ingezet terwijl er geen sprake was van een situatie waarvoor de wet is bedoeld, zoals bijvoorbeeld het geval is bij een dijkdoorbraak. Daarom is de inzet van deze wet om de avondklok in te stellen niet legitiem.

De avondklok maakt een vergaande inbreuk op het recht op bewegingsvrijheid en de persoonlijke levenssfeer en beperkt (indirect) onder meer het recht op vrijheid van vergadering en betoging. Dit maakt een zeer zorgvuldig besluitvormingsproces nodig.

Lees de uitspraak hier . Kijk hier naar de video .

Het kabinet houdt vast aan de avondklok, ondanks het vonnis van de rechtbank in Den Haag. Het kabinet heeft “geen moment” overwogen de ingrijpende maatregel toch in de prullenbak te gooien. “We doen er alles aan om die avondklok te behouden,” zei premier Mark Rutte. Het verdwijnen van de spertijd zal “direct ernstige” en “onomkeerbare gevolgen” hebben, vreest het kabinet.

Via een spoedappel hoopt het kabinet de rechtbank er dan ook van te overtuigen in elk geval tot het hoger beroep de avondklok in stand te houden. Eerst zei de rechtbank dat er tot die tijd geen avondklok geldt, maar dinsdagmiddag zal hier een besluit over genomen worden. Ook als de avondklok wordt afgeschaft tot het hoger beroep, zouden Nederlanders zoveel mogelijk thuis moeten blijven, aldus Rutte. Hij deed een klemmende oproep daartoe tijdens een persconferentie met justitieminister Ferd Grapperhaus.

Rutte onderstreepte in zijn persconferentie meerdere keren het belang van de avondklok. “We doen dit met zijn allen om de pandemie te bestrijden,” zei de premier. “Mijn taak is om het land veilig te houden. We hebben te maken met een ernstige crisis, een pandemie die veel levens kost en druk legt op de zorg.” De avondklok werd eerder als een noodzakelijk kwaad gezien, en het kabinet wil er nog steeds zo snel mogelijk vanaf, maar “op dit moment is dat echt heel onverstandig”.

Het kabinet gaat ervan uit dat het het beroep zal winnen. Rutte wilde niet ingaan op mogelijke gevolgen van de uitspraak. Die hebben volgens hem pas zin als de Staat ook in het hoger beroep ongelijk krijgt. “Voorlopig geldt nu natuurlijk het hoger beroep en verwachten wij ook dat we een sterke case hebben,” zei hij. Dat er toch een spoedwet wordt geregeld om de avondklok in vast te leggen, is “ten overvloede,” benadrukten Rutte en Grapperhaus. Kijk naar de video .

Het invoeren van die spoedwet is snel te regelen, verwacht Rutte, hoewel hij daarbij hulp van de Tweede en Eerste Kamer nodig zal hebben.