Vijf Arnhemse wijken gaan met het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid (NPLV) de achterstanden inhalen bij onderwijs, wonen, armoede, gezondheid, werk en veiligheid. Vijf ministeries tekenen voor minstens vijftien jaar financiële inzet in negentien gemeenten.
Ze bouwen met de gemeenten en instituties lokale coalities op. “Het is de grote nationale stap voor Geitenkamp, Het Broek, Klarendal, Presihaaf en Malburgen,” zegt burgemeester Ahmed Marcouch.
Hij was één van de vijftien burgemeesters die een nationaal deltaplan bepleitte met het manifest Dicht de Kloof. Problemen op het gebied van onderwijs, armoede, gezondheid, werk, wonen en veiligheid stapelen zich op, stelt het kabinet, en dat noodzaakt tot een langdurig integraal programma. Met het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid
investeren de ministeries in betere volkshuisvesting (€600mln), voorkomen van jeugdcriminaliteit (€82mln) en in de aanpak van armoede en schulden (€20mln). Ook wordt veel geld besteed aan onderwijskwaliteit en scholen met grote leerachterstanden.
De begroting van de gemeente Arnhem heeft in verhouding soortgelijke bedragen opzij gelegd voor Arnhem-Oost als het nationale programma. “In Arnhem-Oost staat het water bij onze bewoners tot aan de lippen. Onze mensen hier leven zo veel armer, zieker en korter dan in vrijwel alle andere buurten in ons land. Terwijl wij gezinnen kunnen optillen met gerenoveerde woningen, goed onderwijs, actieve sportclubs, oplettende zorg en beschermende veiligheidsdienaren: van overleven naar léven," schreef Marcouch vorig jaar in zijn pleidooi voor investeren in Arnhem-Oost. Daar waar 41.000 mensen wonen in verpauperde en verwaarloosde wijken; dertig procent van de kinderen woont hier in huishoudens met lage inkomens en één op de negen volwassenen heeft als laaggeletterde moeite met kinderen voorlezen.
“Onderwijs, onderwijs, onderwijs," zegt Ahmed Marcouch, met naast rekenen en taal ook de “sociale vaardigheden die onze kinderen de veerkracht geven om de regie over hun eigen leven te nemen, ook in de confrontatie met criminaliteit." De gemeente Arnhem pioniert met De Pedagogische Wijk, waar naast de ouders en de docenten ook de stagebegeleiders en straatcoaches zich opstellen als vormingswerkers.
Marcouch: “Wij maken voor de kinderen die nu opgroeien de pedagogische omgeving groter en groter, van thuis tot sportveld en van voorschool tot jongerencentrum, zo nodig achttien jaar lang, van wieg tot eerste baan.” Arnhem deelt de bevindingen met de partners uit het programma. Nu al komen veel steden op werkbezoek voor het programma tegen jeugdcriminaliteit Preventie met Gezag.
Het nationale programma omhelst 1,2 miljoen inwoners in twintig wijken, waar overigens ook 25.000 particuliere vochtige woningen hersteld worden via het volkshuisvestingsfonds. Aan het nationale programma nemen de ministeries van BZK, OCW, SZW, JenV en VWS deel. De gemeenten zijn opgelucht dat ze niet langer de budgetten hoeven te verzamelen bij de verschillende ministeries, werken ook graag samen met scholen, woningbouwcorporaties, politie, zorginstellingen, ondernemers en andere lokale partners.
Marcouch: “Mooi dat het Rijk de organisatie nu oppakt, we overschatten de zelfredzaamheid van mensen niet langer, kinderen kunnen de vaardigheden immers niet in huis hebben die de ouders zelf niet hebben.” Hij is blij met wethouder Bouwkamp die het belangrijk vindt om Arnhem-Oost sociaal en groen op te tillen en waardeert de houding van de gemeenteraad: “Nu de raad zekerheid biedt en het Rijk duidelijkheid kunnen wij ons werk voor de verwaarloosde wijken intensiveren: we weten dat het kan, we weten hoe het moet, nu moeten wij het doen.”