NEC verliest op 17 oktober thuis in de regioderby met 0-1 van Vitesse. In het Goffertstadion zakken uitzinnige fans van de winnende club uit Arnhem door de tribune. Buiten grijpen aanhangers van NEC het verlies van hun club aan om de politie aan te vallen.
De voetbalvandalen slopen een politiebusje, gooien met stenen en slaan met stokken, bedreigen agenten en gaan ze te lijf. De politie houdt ‘s avonds 22 mannen aan. De dagen erop zullen meer aanhoudingen volgen.
De maatschappelijke verontwaardiging over het redeloze geweld in Nijmegen is groot. Het Openbaar Ministerie (OM) wil de (vermeende) hooligans zo snel mogelijk voor de rechter brengen en de cel in hebben, ‘om te laten zien dat het supportersgeweld en geweld tegen mensen met een publieke taak niet acceptabel vindt’. Begin november verschijnen de eerste vermeende hooligans voor de politierechter in Zutphen. Drie weken later volgen er tijdens een themazitting meer.
NEC-fan Ruben (23)* uit Nijmegen is een van hen. Hij heeft zijn vader en vriendin meegenomen naar zaal C van het Zutphense gerechtsgebouw. Ruben heeft volgens officier van justitie Agelink agenten bedreigd en met stokken gegooid. "Klopt het wat de officier zegt?" vraagt politierechter Van der Mei. "Nee, ik heb hier geen aandeel in gehad," antwoordt Ruben. De rechter: "Klopt het helemaal niet?" Ruben: "Ik ben er wel geweest, maar ik heb de politie niet aangevallen. Ik heb niets tegen de politie." ‘De rechter: "We weten allemaal dat het na de wedstrijd uit de hand liep. Waarom ging u niet naar huis?’ Ruben: "Ik kwam iemand tegen die ik kende en ik heb even een sigaretje gerookt. Daarom bleef ik bij het stadion en belandde ik in de menigte. Iedereen ging rennen. Ik stond er precies tussenin. Als ik was blijven staan, had ik klappen gekregen. Dus rende ik mee."
Rubens Goffertdossier is achttien pagina’s dik. De rechter: "Daarin staat dat u een stok in uw handen had en dat u daarmee verschillende keren naar een politieauto hebt gegooid. U hield uw arm provocerend naar de politie omhoog. De politie zag dat anderen daarop reageerden." Ruben: "Ik heb een hele groep aangespoord? Ik kende die mensen niet eens. Ik was er alleen." De politie heeft overigens geen aangifte gedaan tegen Ruben voor het beschadigen van een politieauto en de gemeente Nijmegen heeft geen aangifte tegen hem gedaan voor het vernielen van het straatmeubilair. Daarover is hij ook niet gehoord door de politie. Toch wil de gemeente van Ruben ruim €5.700 voor vernield straatmeubilair en de politie ruim €50.000 voor vijf vernielde politieauto’s. Ruben heeft zich volgens de politie immers met anderen schuldig gemaakt aan ‘onrechtmatige gedrag’ en kan hij aansprakelijk kan worden gehouden voor het gedrag van anderen bij het Goffertstadion.
Volkomen terecht dat de politie en de gemeente deze fikse bedragen van Ruben willen hebben, vindt officier van justitie Agelink. Hij heeft geen goed woord over voor Rubens gedrag. Dat hij zich schandelijk heeft misdragen op 17 oktober en geweld tegen de politie heeft gebruikt, staat voor de officier wel vast. Officier Agelink: "Het was een grote vechtpartij met de politie. Mijnheer maakte deel uit van een groep die geweld heeft gepleegd en heeft daar een significante bijdrage aan geleverd. Mijnheer zal best een sigaretje hebben gerookt, maar hij sloeg ook met een stok naar de politie." De officier van justitie is helemaal klaar met het hooligangeweld tegen de politie. "Niet alleen ik, ook gemeenten, de politie, de KNVB, heel Nederland eigenlijk. Dit zijn helemaal geen voetbalsupporters. Door dit soort gasten kan de politie haar andere werk niet doen."
Ruben verdient volgens officier van justitie Agelink een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van zes maanden en moet de gemeente en de politie het volle pond betalen. Ruben moet helemaal niets betalen, vindt zijn raadsvrouw Foppen. Hij heeft na NEC-Vitesse namelijk geen geweld tegen de politie gebruikt. Uit het dossier blijkt dat ook niet, meent de raadsvrouw. "Er is geen objectief bewijs. We hebben geen beelden, geen stills, geen foto’s, geen telefooninformatie." Wat er wel is? Raadsvrouw Foppen: "De verklaring van een politieagent en een ontkennende verklaring van mijn cliënt. Er zijn geen verklaringen van andere politieagenten. Er zijn geen getuigen gehoord. Slechts een politieagent zegt te hebben gezien wat de verdachte heeft gedaan. Een andere agent heeft die verklaring weliswaar ondertekend, maar was alleen betrokken bij de aanhouding."
Wat en wie heeft de politieagent eigenlijk gezien? Specifiek is hij daarover niet, aldus raadsvrouw Foppen. "Het is een algemeen signalement. Mijn cliënt draagt een bril, heel kenmerkend, maar dat wordt niet genoemd. Hij zou een groene gewatteerde jas hebben gedragen. Hij droeg een bodywarmer. De tijdstippen komen niet overeen. Eerst staat in het dossier dat de politieagenten van de aanhoudingseenheid om 18.15 uur aanwezig waren, en vervolgens staat er dat ze mijn cliënt om 17.55 uur hebben aangehouden. Daarom moet kritisch worden gekeken naar de verklaring van de politieagent. Er is simpelweg onvoldoende wettig en overtuigend bewijs."
De waarneming van een politieagent is voor officier van justitie Agelink voldoende bewijs. "Het signalement past op mijnheer. De waarnemingen zijn specifiek. Dat de verdachte ontkent, is niet zo vreemd. Dat gebeurt wel vaker. 'Ik was erbij maar ik heb niets gedaan.’" Raadsvrouw Foppen reageert: "Het klopt dat een verklaring van een politieagent in principe voldoende wettig bewijs oplevert, maar dat neemt niet weg dat kritisch moet worden gekeken naar een ambtsedig proces-verbaal en dat de betrouwbaarheid moet worden getoetst. Helemaal omdat hier steunbewijs ontbreekt. Daardoor is er onvoldoende wettig en overtuigend bewijs om aan te nemen dat mijn cliënt dit heeft gedaan."
Na de wedstrijd NEC-Vitesse zijn ongeregeldheden en rellen uitgebroken, constateert politierechter Van der Mei. "Deze rellen tasten het gezag van de politie aan en verknoeien kostbare politietijd. De grote vraag is of u bij die rellen betrokken bent geweest. De officier zegt van wel, u en uw raadsvrouw zeggen van niet. Hebt u een voldoende wezenlijke bijdrage geleverd aan het geweld op die dag? Alleen ertussen staan is niet genoeg. Het dossier in deze zaak is erg dun. Dat hoeft geen probleem te zijn, maar in dit geval is dat het wel. Dat er maar een herkenning is, is voor mij ook niet het grootste beletsel. Een ambtsedige verklaring van een politieagent is een voldoende wettig bewijsmiddel. Maar is dat in deze zaak ook zo? Er ging wat tijd overheen voordat de politie u aanhield. Er zijn geen beelden, in andere dossiers zijn die er wel, hier niet. Het signalement komt niet helemaal overeen. Het is niet genoeg voor een bewezenverklaring. Dat betekent dat ik u vrijspreek." Ruben hoeft de politie en de gemeente dus ook niets te betalen.
* Dit is niet zijn echte naam.