Per 1 januari 2015 treedt de nieuwe Participatiewet in werking, de Wet werk en bijstand (Wwb) gaat daar dan in op. Mensen die in de bijstand zitten of daar in terecht komen krijgen daar mee te maken en het zal niet onopgemerkt voorbijgaan. Dat blijkt uit de nota ‘maatregelen Wwb’ die het college heeft aangeboden aan de gemeenteraad.
Via die nota wordt de raad geïnformeerd over wijzigingen die de gemeente in opdracht van het Rijk moet doorvoeren. Het college is ongelukkig met de wijzigingen die veel tijd en capaciteit vragen rond bijvoorbeeld het controleren op rechtmatigheid van uitkeringen of het controleren op het uitvoeren van een tegenprestatie door een uitkeringsgerechtigde.
Deze maatregelen leiden niet tot werk, terwijl wat het college betreft daar de nadruk op zou moeten liggen. Ook vraagt het college zich af of het Rijk voldoende rekening houdt met kwetsbare doelgroepen in de samenleving die financieel nadeel ondervinden door de inkomensgerelateerde maatregelen.
Kostendelersnorm
Eén van de belangrijkste veranderingen is de invoering van de wettelijk opgelegde kostendelersnorm: de bijstandsuitkering van iemand die een woning deelt met meer volwassenen wordt aangepast. Hoe meer personen van 21 jaar of ouder in een huis wonen, hoe lager de bijstandsuitkering. Meer mensen in een woning betekent namelijk dat men de woonkosten kan delen.
Tegenprestatie
Een andere belangrijke wijziging is de invoering van de tegenprestatie. Wie een bijstandsuitkering ontvangt, moet daarvoor in veel gevallen een tegenprestatie leveren. Die tegenprestatie bestaat uit onbetaalde activiteiten die nuttig zijn voor de samenleving. Het Arnhemse idee is om bijstandsgerechtigden die al actief zijn met re-integratie, mantelzorg of vrijwilligerswerk geen tegenprestatie op te leggen. Dat geldt ook voor mensen die duurzaam arbeidsongeschikt zijn.
De gemeente Arnhem sluit verder aan bij de eigen gemeentelijke sociale visie waarin de verantwoordelijkheid van de betrokkene centraal staat. Dat betekent dat betrokkenen de ruimte krijgen om zelf een geschikte plek te vinden die aansluit bij de eigen wensen, mogelijkheden en motivatie.
Langdurigheidstoeslag
De jaarlijkse langdurigheidstoeslag verdwijnt, deze wordt nu automatisch toegekend aan mensen die al een aantal jaren van een minimuminkomen leven. Daarvoor komt in de plaats de individuele inkomenstoeslag. Het gaat daarbij om een vergelijkbare toeslag waarbij ook individueel wordt getoetst of iemand genoeg gedaan heeft om de eigen inkomenssituatie te verbeteren.
Hoe verder
De wijzigingen zoals hierboven beschreven moeten worden vastgelegd in verordeningen. De planning is dat die verordeningen in december worden vastgesteld door de gemeenteraad. Iedereen die als gevolg van de nieuwe wet te maken krijgt met financiële veranderingen, wordt daarover door de gemeente nog nader geïnformeerd. Voor wie al een bijstandsuitkering heeft, gaan de financiële veranderingen in per 1 juli 2015. Voor alle nieuwe uitkeringen gaan de wijzigingen in per 1 januari.
