Hoogwater op Rijn en Maas valt samen in het rivierengebied. Door het hoge water overstromen laaggelegen parkeerplaatsen langs de rivieren en lopen uiterwaarden vol.
Wat doet Waterschap Rivierenland? Hoe is de situatie op dit moment?
Indrukwekkend, maar geen gevaar
Hoogwater is indrukwekkend om te zien, maar levert geen gevaar op. Waterschap Rivierenland roept op om drukte te vermijden op dijken en kades. Houd afstand en ontzie de natuur in ondergelopen uiterwaarden, zodat dieren een goed heenkomen kunnen zoeken. Dagelijks deelt Waterschap Rivierenland hier de beste beelden en de ontwikkelingen bij Waterschap Rivierenland. Meer achtergronden vind je hier.
Zorgwekkend hoogwater niet voorzien
Het water in de Maas staat volgens Rijkswaterstaat nog hoog, maar zal de komende dagen zakken. Op diverse plekken langs deze rivier zijn tijdelijke schotten gebouwd om overstromingen te voorkomen.
Veel regen en smeltwater van sneeuw in het zuiden van Duitsland en Zwitserland zorgen ervoor dat de waterstand in de Rijn bij Lobith zal stijgen naar 14,30 meter boven NAP aan het eind van deze week. Als de waterstand boven de twaalf meter boven NAP bij Lobith komt, treden de rivieren buiten de oevers en zijn maatregelen nodig. Rijkswaterstaat denkt dat het water na het weekeinde weer gaat zakken, maar als er opnieuw veel neerslag valt is een nieuwe stijging ook mogelijk. Zorgwekkend hoogwater wordt niet voorzien.
Een meter onder officieel hoogwater
Bij Lobith passeerde de Rijn op 2 februari 13,50m +NAP. Officieel heet de waterstand verhoogd. De snelle stijging neemt af, langzaam klimt de Rijn bij Lobith naar 14m +NAP op3 februari. Dat is nog altijd een meter onder officieel hoogwater.
Veel paden en dammen in de uiterwaarden verdwijnen nu onder water. Net als steeds meer zomerkades rond buitenpolders. In de Betuwe en het Land van Maas en Waal staat de rivier langzaamaan overal tegen de hogere dijken. Die zijn daar op gebouwd. Door de druk neemt binnendijks de kwel toe uit de ondergrond. Stroomafwaarts loopt de golf ook op. Zo stroomt het Munnikenland nu met kracht vol, als onderdeel van Ruimte voor de Rivier. De Merwede vult de Groesplaat bij Sleeuwijk en de uiterwaarden bij Gorinchem.
Op de Maas passeert de piek vandaag het Land van Maas en Waal, morgen de Bommelerwaard. De buitenpolders langs de Afgedamde Maas zullen niet vol stromen. Op de Bergsche Maas zal de verhoogde waterstand snel afvlakken dankzij eb en vloed.
Volle buitenpolders, start inspecties
Na het openen van inlaatsluizen van de buitenpolders, duurt het een dag of twee voordat ze vol staan. Als de rivier eenmaal tegen de hoge dijken staat, starten de dagelijkse inspecties. De dijkbeheerders letten op wellen, vervorming en de grasmat, de eerste beschermlaag van de dijk. Permanente dijkbewaking is niet aan de orde.
In het rivierengebied reageert het grondwaterpeil sterk op het rivierpeil. Nu de rivieren stijgen, neemt ook de druk in de ondergrond toe. Kwel zorgt voor volle sloten en natte velden. In hun peilbeheer zorgen ze dat het teveel aan water weg kan. De gemalen lozen het water terug op de rivier.
Afvoer roept vragen op
Die afvoer roept ook vragen op, want de afgelopen jaren hebben we in Nederland zomers te maken met een groot watertekort. Zouden we dit water dan niet juist moeten vasthouden? Volgens Jelmer Krom van Waterschap Rivierenland niet. “Dit is vooral water uit het buitenland dat door ons land raast en water dat je vast wil houden is vooral regen,” aldus Krom. In zijn gebied, het Rivierenland, is er dankzij al die rivieren ook niet zo snel een tekort aan water. “Dat heb je natuurlijk veel eerder op hogere grond, zoals in de Achterhoek, de Veluwe en Brabant. Maar daar is dit water ook niet zomaar naartoe te krijgen.”
