Verkleurbloem of Bourbontje wordt hij in plantenboeken genoemd. Een struikje met kleine, vrolijk gekleurde bloemetjes. Hij staat in Burgers’ Bush en in Burgers’ Mangrove en is dus blijkbaar een warmtebehoeftige plant. In de tropen maar ook in de subtropen kennen ze hem inderdaad: en hoe! Daar is Lantana camara, zoals hij officieel heet, een door velen gehate plant. Hoe kan dat?
Invasief, giftig en aantrekkelijk voor vliegen
Van oorsprong komt hij alleen maar voor van Zuid-Amerika tot Texas, maar mede door de mens is hij inmiddels wereldwijd in de tropen en suptropen te vinden. Hij weet zich bijna overal te vestigen en te handhaven: in lichte bossen, in de felle zon, op droge en natte bodems, in zilte spatzones langs zee en ga zo maar door. Ze vormen daar dichte struwelen en verdringen veel planten die er oorspronkelijk groeiden. Agressieve jongens dus, die bourbontjes! Ze spelen dat klaar doordat ze bessen produceren die door vogels gegeten worden, waardoor de zaden snel per luchttransport over grote afstanden worden verplaatst. Maar eet bijvoorbeeld een koe van de planten, dan blijken ze giftig te zijn. Boeren moeten er dan ook niets van hebben. In Afrika groeien ze ook. Daar trekken ze tseetseevliegen – die de beruchte slaapziekte verspreiden – aan met hun geur. De vliegen schuilen overdag graag tussen hun bladeren, maar ’s avonds komen ze tevoorschijn en maken ze hun slachtoffers. Geen leuke verhalen dus en bepaald niet positief voor het imago van deze plantensoort!
Toch lekker
Waarom hebben we Lantana dan toch in de Mangrove en in de Bush? Wel, de bloemetjes maken veel nectar en dat is gewild voedsel voor vogeltjes en vooral voor vlinders! Net goed voor het vlindergedeelte van Burgers’ Mangrove dus, waar honderden vlinders op zoek zijn naar nectar! Voor de echte bloemenliefhebber is het ook leuk om te weten dat de kleine bloemetjes tijdens hun actieve leven langzaam verkleuren van geel naar oranje naar rood, maar er zijn ook roze en witte varianten. De witte vorm verkleurt trouwens niet, maar blijft altijd wit. En omdat de oudere bloemen vrij lang aan de plant blijven zitten, zie je meestal alle kleurtjes door elkaar tegelijkertijd aanwezig in het bloemhoofdje. Dat is trouwens niet voor niets. Doordat de oude bloemetjes aanwezig blijven, wordt de zichtbaarheid vergroot en trekken ze met elkaar meer aandacht van nectarzoekers. De jonge gele bloemetjes bevatten de zoetste nectar, de oudere bloemen geven steeds wateriger nectar. Maar die oude bloemen lokken met hun rode kleur specifiek vogels aan en zijn dus ze min of meer ‘reclamebloemen’. Proeven met bijen hebben uitgewezen dat die vooral uit de gele, zoete bloemen drinken. Het is bekend dat bijvoorbeeld kolibries veel wateriger nectar nodig hebben dan bijvoorbeeld bijen en zo kan de plant zich van meerdere bestuivers bedienen en daarbij iedereen precies dat maaltje bieden dat hij zoekt! Lantana’s maken tevens vrijwel altijd daarna uitbundig vruchten, een soort besjes die eerst groen en dan donkerpaars zijn. Ook deze besjes, vooral de onrijpe groene, zijn trouwens (licht) giftig.
Geen bedreiging voor Nederland
In tuincentra zijn ze ’s zomers te koop als kuipplanten. Ze groeien snel en zijn makkelijk te stekken. Toch zullen ze in Nederland niet zo gauw de overhand nemen; ze kunnen namelijk echt niet tegen vorst.
Bron: Burgers'Zoo