Heel Nederland werkt aan het opwekken van schone energie, om te beginnen met zon en wind. Dat gaan we terug zien in onze leefomgeving, ook in de regio Arnhem-Nijmegen.
Om het opwekken van schone energie te realiseren, maken alle regio’s in Nederland een plan over hoe dat in die regio opgewekt kan worden.
In navolging van het Klimaatakkoord
Heel Nederland werkt aan het opwekken van schone energie, om te beginnen met zon en wind. Dat gaan we terug zien in onze leefomgeving, ook in de regio Arnhem-Nijmegen. Maatschappelijke organisaties, bedrijven en inwoners van zestien gemeenten uit de regio Arnhem-Nijmegen hebben samen met die gemeenten, de provincie, de waterschappen en netbeheerder Liander een plan opgesteld. Hierin staat hoeveel schone energie we over tien jaar op willen wekken en waar we dat gaan doen. Dat valt onder de Regionale Energiestrategie (RES). “Wij gaan voor 1,68 TWh (terawattuur is de eenheid voor elektrische energie, red.) in onze regio,” zegt Harriët Tiemens, wethouder duurzaamheid in Nijmegen en bestuurlijk trekker van het proces.
In navolging van het Klimaatakkoord
Zestien gemeenten, de provincie, de waterschappen en netbeheer Liander hebben samen met maatschappelijke organisaties, bedrijven en inwoners een plan opgesteld hoeveel schone energie we over tien jaar op willen wekken en waar we dat gaan doen. In navolging van het Klimaatakkoord komen de dertig Nederlandse energieregio’s dit jaar met een eigen bod aan de landelijke overheid. Dat is een plan met hun aandeel in de landelijk afgesproken hoeveelheid schone energie die geleverd kan worden in 2030. Op dit moment heeft Regio Arnhem-Nijmegen haar voorlopige concept bod gereed. “Met ons plan leveren we een substantiële bijdrage aan de 35 TWh duurzame elektriciteit die we met alle dertig energieregio’s in Nederland samen willen opwekken in 2030,” vertelt Tiemens. “Ons uitgangspunt is om het opwekken van elektriciteit samen met de samenleving te doen. We willen dat ook combineren met andere onderwerpen zoals biodiversiteit, cultuurhistorie, mobiliteit en landbouw. Zo boek je én klimaatwinst én haal je andere doelen die nu ook belangrijk zijn.”
Bijdrage Arnhem
Arnhems wethouder Cathelijne Bouwkamp over het regionale conceptbod van de RES: “We hebben als regio een mooi bod neergelegd. Ik realiseer me terdege dat van onze omliggende gemeenten behoorlijk wat ruimte wordt gevraagd om zon- of windenergie te kunnen opwekken. Van Arnhem wordt in dat opzicht weinig ruimte gevraagd. Door ons stedelijke karakter en de huidige wet- en regelgeving is er eenvoudigweg ook weinig ruimte beschikbaar voor grootschalige opwek van duurzame energie in onze stad. We zullen ons in het vervolgproces van de RES solidair en constructief blijven opstellen richting onze regiogemeenten.”
Het plan
Het plan bestaat deels uit bestaande en geplande wind- en zonprojecten. Voor het andere deel bestaat het uit mogelijke nieuwe projecten waarvoor regionale zoekgebieden zijn aangewezen. Daarnaast staat elke gemeente aan de lat om lokale kansen en initiatieven als zon op daken en dorpszonnevelden zoveel mogelijk te benutten.
Naast de opwek van energie uit wind en zon wordt in het plan ook aandacht besteed aan de warmteopgave. In het plan staat beschreven hoe het beschikbare warmteaanbod in de regio gebruikt kan worden voor het verwarmen van gebouwen. In de regio Arnhem-Nijmegen zijn er interessante warmtebronnen. Dat zijn afvalenergiecentrales AVR in Duiven en ARN in Weurt, papierfabrieken in Renkum en Eerbeek, de rioolwaterzuivering in Olburgen en de Bio Energiecentrale in Cuijk.
Van, voor en door de regio
Het is een plan van, voor en door de regio. In juni 2019 startte een intensief traject van 67 live en online bijeenkomsten waarin velen hebben meegedacht. Niet alleen ambtenaren en bestuurders, maar ook een groep van meer dan 450 mensen en organisaties met ideeën over duurzame energieopwekking deden mee. Dit waren onder meer energiecoöperaties, ondernemers, agrariërs, natuurorganisaties, onderwijsinstellingen, wijkverenigingen, beheerders van bedrijfsterreinen en inwoners.
Samen stelden zij de aanpak en criteria op waar duurzame energieprojecten aan moeten voldoen. Daarna volgde een aantal bijeenkomsten waarin iedereen zijn mening kon geven. Waar in de regio zijn al plannen voor de opwek van duurzame energie? Waar kunnen nieuwe zonnevelden en windturbines komen? Maar ook was de vraag: waar juist niet? Met welke bestaande warmtebronnen in onze regio kunnen gebouwen en woningen aardgasvrij worden gemaakt? Alle informatie die zo werd opgehaald leidde tot het huidige plan.
Besluitvorming
Deze zomer leggen de bestuurders van de deelnemende overheden het plan voor aan de gemeenteraden, Provinciale Staten en algemene besturen van de waterschappen. Uiterlijk 15 september stellen de colleges, Gedeputeerde Staten en het dagelijks bestuur van de waterschappen het plan vast.
Op weg naar energie neutrale regio in 2050
Deze zomer leggen de bestuurders van de deelnemende overheden het plan voor aan de gemeenteraden, Provinciale Staten en algemene besturen van de waterschappen. Uiterlijk 15 september stellen de colleges, Gedeputeerde Staten en het dagelijks bestuur van de waterschappen het plan vast. Vanaf nu is het plan onderdeel van de gesprekken die de gemeenten met inwoners voeren over de energietransitie. Zo zorgen ze voor een goede afstemming op de lokale situatie.
Tegelijkertijd blijven de maatschappelijke organisaties en overheden meedenken. Alle nieuwe inzichten resulteren in het zogeheten eindbod. Over dat eindbod nemen de volksvertegenwoordigers voor 1 juli 2021 een besluit. Dit eindbod wordt aan de landelijke overheid aangeboden. Stap voor stap komen nieuwe locaties en nieuwe duurzame technieken bij. Elke twee jaar wordt het bod herzien. Zo gaat iedereen op weg naar een energie neutrale regio in 2050.
Het complete plan is te vinden via: https://www.regioan.nl/res-regionale-energiestrategie/voorlopigconceptbod.
