Duitse maatregelen tegen lage waterstanden Rijn en gevolgen voor Nederland

De Duitse Verkeersminister Volker Wissing (FDP) besprak maandag 29 augustus met ondernemersorganisaties de gevolgen van de lage waterstanden in de Rijn. Tijdens de bijeenkomst in Mainz werd gesproken over de beperkingen voor de scheepvaart en bijbehorende uitdagingen, zoals hoger vervoerskosten maar ook leveringszekerheid voor de industrie.

Wat volgt is een expertquote van Gerard Stroomberg, directeur van RIWA-Rijn .

Vooral de waterstand bij Kaub, tussen Mainz en Koblenz, is bijzonder kritiek voor de doorvaart op de Middenrijn. Intussen is het waterpeil weer wat gestegen na regenval op de Bovenrijn, maar de traditioneel droogste maanden, september en oktober, moeten nog beginnen.

Minister Wissing heeft eerder er al eens voor gepleit om meer verkeer over te hevelen van de weg naar het spoor en de waterwegen. Hij ziet de geplande verdieping van de Rijn als: "...het project met de hoogste kosten-batenverhouding."

Na de droogte van 2018 gingen vanuit de Duitse industrie geluiden op om meer stuwdammen en sluiscomplexen aan te leggen om zo de minimale vaargeuldiepte te kunnen garanderen. Dit zou echter veel grotere investeringen vragen dan de nu voorziene verdieping. Al heeft de Duitse industrie sinds 2018 al wel geïnvesteerd in chemicaliëntankers met een lagere diepgang.

Vanuit het oogpunt van de waterkwaliteit heeft verdieping de voorkeur boven de bouw van stuwdammen. Industriële lozingsvergunningen zijn idealiter afgestemd op de (minimale) afvoer van de rivier en reken met een zekere verdunning van de vervuilende stoffen. Als het water langer wordt vastgehouden met stuwdammen zullen lozingsvergunningen ook op moeten worden aangepast.

Daarnaast hebben we in Nederland een zekere constante afvoer nodig om de indringing van zout zeewater uit onze delta tegen te gaan. Op dit moment gaan de stuwen in de Lek op een kier om dat mogelijk te maken wanneer de afvoer van de Rijn te laag wordt, zoals dat de afgelopen weken het geval was. Dat heeft alleen zin als er nog voldoende afvoer is vanuit Duitsland.

Zou men in Duitsland alsnog besluiten tot het bouwen van stuwen, dan zal specifiek aandacht moeten worden gegeven aan de Nederlandse strijd tegen het zoute zeewater.