Irritatie en agressie in het verkeer: 1 op 8 automobilisten zoekt de confrontatie op

Een op de zes automobilisten ergert zich snel aan andere weggebruikers in het verkeer. Dat blijkt uit onderzoek van MarketResponse in opdracht van Univé onder ruim duizend respondenten.

Uit onderzoek van de coöperatie komt naar voren dat bumperklevers en hardrijders de grootste bron van irritatie zijn, terwijl ook appende fietsers en wielrenners het moeten ontgelden. Volgens Johan Van den Neste, directeur Univé Schade, is dit een onderschat risico, zeker wanneer irritatie in agressie overslaat. "Wanneer we bezig zijn ons gelijk of ons gram te halen, verliezen we focus. En afleiding is in het verkeer een recept voor ongelukken," aldus Neste.

Volgens maar liefst driekwart van de automobilisten (74 procent) roept agressief rijgedrag als bumperkleven en afsnijden van andere auto’s de meeste ergernis op bij hen. Bij 43 procent van de respondenten loopt de frustratie op over medeweggebruikers die veel te hard rijden en bij een kwart van de Nederlandse bestuurders zorgen auto’s die op de linkerbaan blijven plakkenvoor irritatie. Verder heeft een op vijf automobilisten die Univé naar hun ervaringen vroeg een hekel aan auto’s die dubbel geparkeerd staan (21 procent) of die voor hun neus afslaan (21 procent).*

Behalve medeautomobilisten geven ook andere verkeersdeelnemers aanleiding tot irritatie. Met maar liefst 50 procent is de appende fietser het minst populair onder autobestuurders. Kort gevolgd door wielrenners die op de provinciale weg de doorgang blokkeren (46 procent) en tweewielers die ’s avonds zonder licht ineens opduiken (43 procent). Volgens het onderzoek van de coöperatie geeft een op drie automobilisten aan zich groen en geel te ergeren aan door rood lopende voetgangers (32 procent) en e-bikers die niet uitkijken (29 procent).*

"Gemoedsrust en concentratie van automobilisten zijn bepalend voor de veiligheid van hun rijgedrag. Ons onderzoek maakt duidelijk waardoor en in welke mate dit verstoord wordt door andere verkeersdeelnemers," motiveert Johan Van den Neste, directeur van Univé Schade, het onderzoek van de coöperatie. "Zeker wanneer er sprake is van agressief of hufterig rijgedrag van medeweggebruikers ligt irritatie bij veel bestuurders al snel op de loer. En nooit ver van het spreekwoordelijke kleine hoekje waarin ongelukken zich bevinden. Dat willen we natuurlijk voorkomen."

Een tolerante, respectvolle houding en een gezonde dosis zelfbeheersing zijn volgens Van den Neste de sleutel hiertoe: "Ten slotte worden de meeste verkeersfouten onbewust gemaakt en is niemand op pad gegaan om precies jou in de weg te zitten." Toch laat het onderzoek van Univé zien dat niet iedereen die zienswijze deelt. Sterker nog, een op acht bestuurders is minstens een keer uit de auto gestapt om de confrontatie op te zoeken en bijna een kwart (23 procent) maakte het omgekeerde mee. Ook geïrriteerd getoeter, handgebaren en afgesneden worden overkwam een meerderheid van de bestuurders die meewerkten aan de survey van de coöperatie. Hoe doeltreffend dat is, is de vraag. Bij een deel van de respondenten die voor een confrontatie koos, overheersten achteraf gevoelens van schuld, schaamte en ongemak.

Volgens Daan van Nieuwenburg, gedragsonderzoeker bij Veilig Verkeer Nederland (VVN)

kent verkeersagressie tal van oorzaken en kan het zich op verschillende manieren manifesteren, vaak afhankelijk van individuele factoren en persoonlijke ervaringen. "Verkeersagressie komt niet alleen voort uit externe gebeurtenissen, maar ook interne factoren zoals frustratie, stress en persoonlijkheidseigenschappen hebben hun invloed," aldus Van Nieuwenburg. Om verkeersagressie te verminderen zijn er volgens de gedragsonderzoeker belangrijke stappen die we allemaal kunnen nemen.

Van Nieuwenburg vertelt verder: "Probeer bijvoorbeeld bij jezelf na te gaan wat voor jou triggers zijn. Bewustwording is namelijk de eerste stap naar verandering. Probeer daarnaast altijd focus te houden in het verkeer, te anticiperen en rekening te houden met elkaar. Geef daarom het goede voorbeeld en blijf kalm in stressvolle situaties. Tel wat vaker tot tien en bedenk dat iedereen wel eens fouten maakt, ook jijzelf. Verkeersagressie is niet alleen gevaarlijk voor jezelf, maar ook voor andere weggebruikers. Door bewust te zijn van de oorzaken en gevolgen én proactief te handelen om agressie te verminderen, dragen we allemaal bij aan een veiliger verkeer."

Meer onderzoeksresultaten zijn hier te vinden.