Schubert’s 'Winterreise' in de Waalse Kerk in Arnhem en in Dieren

Liedduo Verheijen van Loon geeft op zaterdag 29 oktober in de Arnhemse Waalse Kerk om 20.00 uur een concert van Schubert’s 'Winterreise'. Het concert is een cyclus van 24 liederen getoonzet door Frans Schubert (1797-1828) voor zangstem en piano naar gedichten van Wilhelm Müller.

De eerste 'Abtheilung' van twaalf liederen werd voltooid in februari 1827, de tweede met de overige twaalf in oktober van dat jaar.

Trouwens, ook op 5 november geeft Liedduo Verheijen van Loon deze concert in de Cellowinkel om 15.30 uur in de Wilhelminaweg 57 in Dieren.

Schubert is in zijn liederen beïnvloed door de Erste Berliner Liederschule, die zich ontwikkelde tot het voorstaan van eenvoudige melodieën als van volksliederen. Maar ook door grote voorbeelden als Beethoven in zijn 'Adelaïde' en Mozart in 'Das Veilchen'. Leerde voordien de affectenleer van Bach, Händel en zelfs Haydn en Mozart dat bepaalde emoties gekoppeld waren aan een bepaalde toonsoort en akkoord gang, de romantische componist stelt zijn gevoelens centraal en Schubert deed dat vooral door een afwisseling van mineur en majeur toonsoorten.

Vernieuwend was zijn zelfstandige rol voor het begeleidend instrument. Voor alle liederen geldt dat de zanger declameert, waarbij de niet uitgesproken gevoelens door de piano worden ingevuld. Een nog ongehoorde manier van liedkunst waarmee ook de vrienden van Schubert aanvankelijk moeite hadden. De term cyclus veronderstelt een verband tussen de liederen. In muzikale zin is die niet aanwezig in verwante muzikale motieven of toonsoorten.

Met de straffe pas van een dodenmars begint het eerste lied. Een eenvoudig couplet waarin steeds dezelfde melodie terugkomt. Van dit type komen er maar een paar voor onder andere min of meer in Der Lindenbaum. Sommige liederen zijn door-gecomponeerd, de afzonderlijke coupletten krijgen niet een zelfde melodie toebedeeld zoals in volksliederen.

Bram en Joris vormen samen duo Verheijen van Loon. Zij ontmoetten elkaar tijdens hun opleiding in het jaar 2000. Bram studeerde Engels, muziekwetenschappen in Nijmegen en oude vocale muziek aan het conservatorium in Tilburg. Joris studeerde in Nijmegen muziektherapie en piano en liedbegeleiding aan de conservatoria van Zwolle en Maastricht. Voor allebei is het gezongen verhaal een passie. Hun eerste gezamenlijke project is dan ook Schuberts’ 'Winterreise'. Daarin komt Bram’s gregoriaans geschoolde tenorstem samen met de fortepiano zoals die ook in Schuberts tijd geklonken heeft.

Zij lieten en laten zich coachen door Steven Faber, Kristian Bezuidenhout en Rebecca Stewart. Al vanaf 2019 voeren zij deze liedcyclus samen uit, in 2021 met een eerste tournee door Nederland. Joris speelt op een fortepiano voor hem gebouwd door firma Maene naar een kopie van een instrument van Johann Fritz (1811) uit Wenen.

Kaarten bestellen kun je bij: https://www.jorisvanloon.nl/agenda.htm .