Elke minuut drie miljoen mondkapjes weggegooid

Sinds vorig jaar december is het verplicht om in alle semi-openbare ruimtes een mondkapje te dragen. Het ziet ernaar uit dat we voorlopig nog even onze mond en neus moeten bedekken.

Ook Nederlanders die al een vaccin hebben ontvangen, moeten buitenshuis de basisregels blijven volgen, en dus ook een mondkapje dragen. Wie een herbruikbaar exemplaar gebruikt, moet deze geregeld wassen. Wie een plastic versie gebruikt, draagt bij aan de plastic soep.

Wereldwijd gooien we maandelijks 129 miljard mondkapjes weg. Dat zijn er drie miljoen per minuut per dag. Deze mondkapjes zijn deels gemaakt van plastic, wat een impact heeft op het milieu. Deze gegevens zijn afkomstig uit een Deens onderzoek van de University of Southern Denmark. Het gaat hierbij vooral om mondkapjes voor eenmalig gebruik, die vanaf de start van de corona uitbraak op grote schaal worden geproduceerd. Zolang er vraag naar is, zal er een aanbod zijn.

De oplossing? Kiezen voor een herbruikbaar exemplaar en eventueel speciale afvalbakken voor mondkapjes. Mondkapjes zwerven nu voornamelijk op straat. Een herbruikbaar exemplaar is overal verkrijgbaar, in alle soorten, maten en kleuren, met of zonder print. Mondkapjes bedrukken met je eigen grafische ontwerp of logo is ook mogelijk. Deze week gaat het land weer stap voor stap open en als er straks wellicht weer events georganiseerd mogen worden, is het mogelijk om promotie artikelen te bedrukken voor bedrijven, uitjes of festivals. Daar horen dan ook bedrukte mondkapjes bij.

Een belangrijk aandachtspunt van de herbruikbare mondkapjes is dat ze regelmatig gewassen moeten worden. Weinig mensen doen dit. We laten ze in onze tas of jaszak verdwijnen of op het kastje in de gang liggen, terwijl ze eigenlijk in de wasmand horen. Daarnaast worden de mondkapjes nog te veel aangeraakt met vieze handen. Overheidsinstanties van over de hele wereld adviseren stoffen mondkapjes na één keer dragen te wassen, op zestig graden. Het is namelijk mogelijk dat deeltjes van het coronavirus aan het masker hechten. Hoe langer het mondkapje niet gewassen wordt, hoe viezer het wordt. Dat weten we uiteraard allemaal, maar hier ook iets aan doen, is een tweede.

Inmiddels zijn er ook biologisch afbreekbare mondkapjes te verkrijgen. Zo ontwierp Marianne de Groot-Pons een mondkapje dat honderd procent afbreekbaar is. Na gebruik kan je het mondkapje planten en groeien er allerlei bloemen uit. De koortjes van het mondkapje zijn gemaakt van puur schapenwol, het kapje zelf van rijstpapier en de lijm is op basis van water en aardappelzetmeel. Zelfs de inkt van het logo is biologisch afbreekbaar. Tussen het rijstpapier van het kapje zitten Nederlandse weidemix zaadjes.

Als er over mondkapjes wordt gesproken, ook in de media, worden deze vaak op één hoop gegooid. Er is echter wel een verschil tussen medische en niet-medische mondkapjes. Medische mondkapjes met een filter zijn in staat virussen en fijnstof uit de lucht te filteren. Dan zijn er nog chirurgische mondkapjes, die over het algemeen van papier zijn gemaakt. Deze hebben een zogenoemde CE-markering. Ten slotte hebben we niet-medische mondkapjes, die geen keurmerk hebben. Deze lijken sterk op de chirurgische mondkapjes. Ook stoffen mondkapjes vallen onder de niet-medische mondkapjes. Deze laatste groep worden veruit het meest gebruikt.
Er is geen keihard bewijs dat het gebruik van mondkapjes op openbare plekken het aantal corona-infecties vermindert. Er zijn aanwijzingen gevonden dat mondkapjes voor een kleinere kans op verspreiding van het coronavirus zorgen, maar hierover zijn de meningen verdeeld.