Parken krijgen impuls voor natuur, biodiversiteit en beleving

De rijksmonumentale Arnhemse parken Sonsbeek, Gulden Bodem en Zijpendaal krijgen meer mogelijkheden voor waterberging. Ook wordt er waar mogelijk asfalt weggehaald.

Daardoor wordt bij hevige regenval meer water in hogere delen vastgehouden en hebben de lager gelegen gebieden, zoals het Watermuseum, minder wateroverlast. Deze en andere maatregelen om de parken klimaatbestendiger, biodiverser en gastvrijer te maken, staan in de Parkenvisie Sonsbeek, Zijpendaal en Gulden Bodem, die het college van B en W vandaag naar de raad stuurt.

Marco van der Wel, wethouder Natuur en Stadsparken, benadrukt het belang van deze maatregelen: "Arnhemmers en bezoekers van de stad genieten het hele jaar door van Sonsbeek, Gulden Bodem en Zijpendaal. Met deze parken hebben we echt goud in handen. Om goud in goede staat te houden moet het soms worden opgepoetst. De nieuwe Parkenvisie beschrijft hoe we dat willen doen, met oog voor de flora, fauna en bezoekers van de parken."

De drie parken, samen goed voor een oppervlakte van zo’n 200 hectare, bestaan uit bossen, waterpartijen, (gras)weides en akkers. Arnhem wil toe naar biodiverse, klimaat- en toekomstbestendige parken en heeft daarvoor binnen de Parkenvisie een strategie ontwikkeld die hitte, droogte en wateroverlast tegengaat, en de biodiversiteit vergroot. Inwoners en andere belanghebbenden hebben tijdens het ontwikkelen van de Parkenvisie hun mening gegeven via een participatietraject.

"Om de parken klimaatbestendiger te maken, gaan we zorgen dat de bodem meer water kan vasthouden om wateroverlast in lager gelegen gebieden te beperken," aldus Van der Wel. "Dit doen we door natuurvolgend bosbeheer, aanplanten van bosranden, natuurinclusieve landbouw, omvormen van gazon naar kruidenrijk grasland en het vervangen van asfalt door halfverharding." Daardoor zijn de parken beter bestand tegen klimaatverandering en geven ze extra verkoeling. De biodiversiteit wordt groter, met meer vlinders, bijen en andere insecten. Waar mogelijk worden boomsoorten meer gemengd.

Bij nieuwe pachtcontracten stelt de gemeente Arnhem als voorwaarde dat de grond natuurinclusief wordt bewerkt wanneer pachtcontracten aflopen. Deze aanpak is al toegepast op 20 hectare landbouwgrond in Zijpendaal en Gulden Bodem eind 2023. Verder streeft Arnhem ernaar om de entrees van de parken veiliger, toegankelijker en aantrekkelijker te maken. Dit omvat betere fietsparkeervoorzieningen en minder zichtbaarheid van auto's, met als doel de gastvrijheid te vergroten.

Sommige (verkeers)situaties worden anders ingericht. Oversteekplaatsen bij de Parkweg worden verbeterd om meer groene aansluiting tussen de parken te creëren. De Parkweg wordt ingericht als een autoluwe landschappelijke weg met veel ruimte voor fietsers en voetgangers. De gemeente wil na een jaar evalueren en verkennen of het wenselijk en mogelijk is om de Parkweg daarna alleen nog toegankelijk te maken voor bestemmingsverkeer en hulpdiensten.

Rondom de Molenplaats en het Watermuseum komt meer ruimte voor natuur en natuureducatie, met een nieuwe poort naar het museum en verbeterde toegankelijkheid voor mindervaliden.

Daarnaast wil de gemeente een nieuwe iconische bestemming op het centrale veld van Gulden Bodem, de Barokke terrassenlaan in Zijpendaal herstellen en het drijvend podium ’t Vlot aanpassen zodat het beter bij het park past.

De parken Sonsbeek, Zijpendaal en Gulden Bodem zijn ontstaan in de 17e en 18e eeuw en zijn sindsdien eigendom van de gemeente, zodat alle Arnhemmers ervan kunnen genieten. Van der Wel concludeert: "Met deze Parkenvisie zorgen we ervoor dat onze inwoners en bezoekers kunnen blijven genieten van het landschap en de natuur in dit unieke stukje Arnhem."