Gemeente helpt inwoners die moeite hebben hun hoofd boven water te houden

In 2023 startte gemeente Arnhem aan de grote operatie om inkomensregelingen meer toegankelijk te maken en zo de bestaanszekerheid van Arnhemmers te versterken. Twee verbeteringen stonden dit jaar centraal: het versoepelen van de bijzondere bijstand en het vergroten van het bereik van de individuele inkomenstoeslag.

Die verbeteringen zijn nu verwezenlijkt. Wethouder Bestaanszekerheid Mark Lauriks: “Er zijn nog te veel mensen in Arnhem die met moeite hun hoofd boven water kunnen houden of zelfs kopje ondergaan. Terwijl we wéten dat inkomensregelingen zoals bijzondere bijstand daarin in Arnhem reddingsboeien kunnen zijn. Maar dan moeten die wel goed bereikbaar en makkelijk toegankelijk zijn. Daarom doen we er alles aan om ze zo laagdrempelig mogelijk te maken en daarin zetten we weer twee belangrijke stappen. Dit alles doen we niet volgens de wantrouwende spelregels van de Participatiewet, maar op de Arnhemse manier: we werken vanuit vertrouwen aan een sociale uitvoering. Zo bouwen we aan de bestaanszekerheid van onze Arnhemmers én aan meer vertrouwen in de overheid.”

De bijzondere bijstand

is voor mensen met een laag inkomen die een onverwachte uitgave moeten doen. Vaak gaat het om onverwachte gebeurtenissen, zoals een scheiding, geboorte of overlijden. Om de bijzondere bijstand soepeler, begrijpelijker en uitvoerbaarder te maken wordt de vermogensgrens bij iedere regeling gelijk. Hiervoor wordt gekeken naar de vermogensgrens zoals vastgesteld in de Participatiewet. Die vermogensgrens is €15.210,- voor een gezin of alleenstaande ouder en €7.605,- voor een alleenstaande.

Binnen de bijzondere bijstand wordt veel gebruik gemaakt van bijzondere bijstand voor bewindvoering. Om deze regeling voor meer Arnhemmers toegankelijk te maken wordt de inkomensgrens van 100 procent van de bijstandsnorm verhoogd naar 110 procent van de bijstandsnorm. Hierdoor houden zo’n 250 Arnhemmers ongeveer €50,- per maand meer over. Dit zijn vooral Arnhemmers die een uitkering ontvangen omdat een beperking hebben of langdurig ziek zijn. Met het aanpassen van deze inkomensgrens zijn bijna alle inkomensgrenzen binnen de bijzondere bijstand gelijk. Deze versoepelingen zijn per november ingegaan.

Mensen die drie jaar of langer recht hebben op een bijstandsuitkering hebben ook recht op de individuele inkomenstoeslag

. Dit is een vrij te besteden bedrag voor mensen met een laag inkomen. Inwoners moeten hiervoor iedere jaar opnieuw een aanvraag doen. Hierdoor ontstaat het risico dat een inwoner om welke reden dan ook geen aanvraag indient. Om te voorkomen dat inwoners hierdoor inkomen mislopen en er zo geldzorgen ontstaan gaat de gemeente de individuele toeslag voor inwoners in de bijstand automatisch verlengen. Dit geldt niet voor mensen die bijstand voor zelfstandigen ontvangen omdat het inkomen van zelfstandigen te onvoorspelbaar is. Zij kunnen terecht bij het ondernemersloket.

Het is vanwege de Participatiewet niet mogelijk om de individuele inkomenstoeslag automatisch toe te kennen zonder dat de inwoner een eerste aanvraag heeft gedaan. Om er toch voor te zorgen dat zoveel mogelijk Arnhemmers die recht hebben op de individuele inkomenstoeslag deze ook ontvangen gaat de gemeente inwoners hier actief over benaderen. Inwoners van wie de gemeente weet dat ze recht hebben op de individuele inkomenstoeslag hoeven alleen een vinkje te zetten om het te ontvangen. De acties om het bereik van de individuele inkomenstoeslag te vergroten gaan in vanaf februari 2024.

Deze volgende stappen in het beter bereikbaar maken van de inkomensregelingen in Arnhem sluiten aan bij de uitgangspunten werken vanuit vertrouwen en een sociale uitvoering van de Participatiewet. Naast deze aanpassingen in regelingen werkt de gemeente Arnhem ook aan duidelijkere en betere communicatie over de inkomensregelingen. Zo wordt bijvoorbeeld de gemeentelijke website www.arnhem.nl

onder handen genomen. Om hierbij zo goed mogelijk aan te sluiten bij de mensen om wie het gaat zijn inwoners gevraagd om ook mee te denken.

Ook in 2024 werkt gemeente Arnhem verder aan het verbeteren van de inkomensregelingen. Zo wil de gemeente meer investeren in (pro)actieve communicatie over de regelingen. Ook wordt er gekeken naar een betere uitwisseling van gegevens tussen afdelingen van de gemeenten en gaat de gemeente onderzoeken hoe regelingen voor inwoners met hoge medische kosten beter kunnen.